Cây thanh long thuộc họ xương rồng (Cactaceae), có nguồn gốc từ các vùng sa mạc thuộc Mexico, các nước Trung và Nam Mỹ. Hiện nay, thanh long đã được trồng ở các nước khu vực châu Á như Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Philippines, Indonesia, Trung Quốc, Đài Loan…

Sơ lược nguồn gốc thanh long

Cây thanh long, còn được biết đến với tên gọi khoa học là Hylocereus và Selenicereus, là loại cây thân gai thuộc họ Cactaceae, có nguồn gốc từ khu vực Trung Mỹ và Nam Mỹ. Dưới đây là một số giai đoạn quan trọng trong lịch sử phát triển của cây thanh long:

• Nguồn gốc và tiến hóa ban đầu: Cây thanh long bắt nguồn từ vùng nhiệt đới của Mỹ Latinh, từ các khu vực như México, Trung Mỹ và Bắc và Nam Andes. Các loài thuộc chi Hylocereus và Selenicereus đã phát triển và thích nghi với điều kiện khô cằn, thường xuyên thiếu nước.
• Sự lan rộng và phổ biến: Cây thanh long được lan rộng sang các khu vực nhiệt đới khác trên thế giới vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Sự phổ biến của nó được thúc đẩy bởi khả năng chịu hạn và khả năng phát triển trong điều kiện đất nghèo.
• Phát triển trong sản xuất và thương mại: Những năm 1970, cây thanh long bắt đầu được trồng thương mại ở nhiều nơi trên thế giới, như Đài Loan, Thái Lan và Việt Nam. Các quốc gia này đã phát triển các phương pháp trồng và chăm sóc hiệu quả, đồng thời tối ưu hóa quy trình thu hoạch và tiếp thị.

Các loại thanh long hiện nay

Thanh long có nhiều loại, tuy nhiên một số loại được chọn trồng nhiều làm thương phẩm chủ yếu là:

• Hylocereus undatus ruột trắng/vỏ hồng hay đỏ;
• Hylocereus costaricensis ruột đỏ/vỏ đỏ;
• Hylocereus polyrhizus ruột đỏ/vỏ hồng;
• Selenicereus megalanthus (hay Hylocereus megalanthus) ruột trắng/vỏ vàng.

Nhiều nước trên thế giới có cách gọi thanh long khác nhau như dragon fruit hay pitaya và một số tên gọi khác. Thanh long dần được lai tạo nhiều giống khác nhau mang màu sắc phong phú. Như miền Nam California có hơn 70 giống cây thanh long, trong đó thanh long vỏ vàng/ruột trắng là ngọt nhất.

Nguồn: H.P.M. Gunasena, D.K.N.G. Pushpakumara, M.Kariyawasam; Dragon fruit Hylocereus undatus (haw.) Britton and Rose.

 

Nguồn: H.P.M. Gunasena, D.K.N.G. Pushpakumara, M.Kariyawasam; Dragon fruit Hylocereus undatus (haw.) Britton and Rose.

Nguồn: 2013 Pitahaya Production Seminar & Field day; Ramiro Lobo, Gary Bender, Gara Tanizaky; CA.

Điều kiện thích hợp trồng thanh long

Để trồng thanh long thành công, cây cần được chăm sóc trong môi trường phù hợp với nhu cầu sinh thái của nó. Dưới đây là những yếu tố quan trọng cần thiết:

• Khí hậu: Thanh long thích ứng tốt với khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Nhiệt độ tối thiểu để cây phát triển tốt là từ 20-30 độ C. Thanh long không chịu được đông lạnh, vì vậy nơi trồng cần có mùa đông ôn hòa hoặc không có đông.
• Ánh sáng: Thanh long cần ánh sáng mặt trời đầy đủ để phát triển tốt. Nó có thể chịu được ánh sáng mặt trời trực tiếp, nhưng cũng có thể sinh trưởng trong bóng râm nhẹ.
• Đất: Đất trồng thanh long cần có độ thoát nước tốt và giàu chất hữu cơ. Đất phải có pH từ 6-7.5, đặc biệt là phải tránh độ pH quá cao.
• Thủy điều: Thanh long yêu cầu độ ẩm đất tương đối ổn định. Cây không thích ứng tốt với đất bị ngập nước lâu ngày. Độ ẩm của đất nên được duy trì ở mức vừa phải, không quá khô cũng không quá ẩm.
• Vị trí trồng: Để có hiệu quả cao, nên chọn vị trí trồng có gió thông thoáng, tránh những vùng khí hậu ẩm ướt, có sự tập trung nước mưa vào mùa mưa.
• Phân bón và chăm sóc: Thanh long cần được cung cấp phân bón hữu cơ để đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ và cho trái nhiều. Hỗ trợ cho cây như vậy

Nguồn: H.P.M. Gunasena, D.K.N.G. Pushpakumara, M.Kariyawasam; Dragon fruit Hylocereus undatus (haw.) Britton and Rose.

Thanh long bắt đầu cho quả sau một năm trồng, đạt năng suất cao từ năm thứ 3. Tuy nhiên, năng suất sẽ fiamr dần từ năm thứ 6 trở đi. Sau 1 tháng ra hoa có thể thu hoạch được thanh long, thời điểm tốt nhất để thu hoạch là sau khi chuyển màu từ 3-4 ngày. Trung bình năng suất của thanh long là 30 tấn/ha. Nếu cây được chăm sóc tốt và thời tiết thuận lợi, năng suất sẽ cao và ổn định trong nhiều năm.

Thành phần dinh dưỡng của thanh long

Thanh long là loại trái cây giàu dinh dưỡng, cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ. Dưới đây là thành phần dinh dưỡng chính của thanh long:

• Nước: chứa lượng nước rất cao, giúp giải khát và duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể.
• Năng lượng và các carbohydrate: cung cấp năng lượng dồi dào từ carbohydrate, chủ yếu là glucose và fructose.
• Chất xơ: chứa một lượng lớn chất xơ, giúp cải thiện tiêu hóa và duy trì sự khỏe mạnh của hệ tiêu hóa.
• Vitamin và khoáng chất: giàu vitamin C, các vitamin nhóm B (như vitamin B1, B2, B3), vitamin A và các khoáng chất như canxi, sắt, phốt pho và kali.
• Chất chống oxy hóa: chứa nhiều chất chống oxy hóa như polyphenol và flavonoid, có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do.
• Chất béo và protein: Mặc dù không phải là nguồn chính, thanh long cũng cung cấp một lượng nhỏ chất béo và protein.

Thanh long không chỉ là một loại trái cây ngon miệng mà còn rất giàu dinh dưỡng, có nhiều lợi ích cho sức khỏe nếu được sử dụng đều đặn và điều độ trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày.

Nguồn: H.P.M. Gunasena, D.K.N.G. Pushpakumara, M.Kariyawasam; Dragon fruit Hylocereus undatus (haw.) Britton and Rose.

Các sản phẩm chế biến từ thanh long như nước ép, nước uống lên men, mứt, siro, kem, yogurt, thạch, kẹo, bánh, sấy khô và các sản phẩm khác không chỉ mang lại giá trị thương mại cao mà còn mở rộng thêm thị trường tiêu thụ và gia tăng giá trị cho ngành nông nghiệp.

Bên cạnh quả thanh long, nụ hoa thanh long cũng có thể được sử dụng như một loại rau để nấu canh hoặc làm món rau trộn, và có thể được sử dụng như một loại trà, mở ra thêm những sản phẩm tiềm năng khác từ cây thanh long.

Các khu vực trồng thanh long trên thế giới

Trồng thanh long đã lan rộng khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là trong các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Dưới đây là một số khu vực nổi bật trồng thanh long trên thế giới:

• Việt Nam: Là một trong những nước hàng đầu về sản xuất thanh long, Việt Nam chủ yếu trồng thanh long vỏ đỏ và ruột trắng, với các vùng sản xuất chính như Long An, Tiền Giang, Bình Thuận, Vĩnh Long và các tỉnh miền Tây Nam Bộ.
• Thái Lan: Thái Lan cũng là một trong các nước lớn sản xuất thanh long, đặc biệt là loại thanh long vỏ đỏ. Các vùng trồng chính ở Thái Lan bao gồm tỉnh Chanthaburi và các khu vực miền Nam nước này.
• Đài Loan: Đài Loan sản xuất chủ yếu loại thanh long ruột trắng, và là một trong những nhà xuất khẩu lớn của loại này. Các vùng trồng thanh long tại Đài Loan thường là các vùng nông thôn ven biển.
• Mỹ Latinh: Các nước như Colombia, Ecuador và Peru cũng là các nhà sản xuất thanh long lớn, xuất khẩu chủ yếu sang các thị trường Bắc Mỹ và châu Âu.
• Malaysia: Nước này đã phát triển một nền công nghiệp chế biến thanh long đa dạng và là một trong những nhà sản xuất thanh long quan trọng ở khu vực Đông Nam Á.
• Trung Quốc: Ngoài việc là thị trường tiêu thụ lớn, Trung Quốc cũng sản xuất một lượng lớn thanh long, chủ yếu là để bổ sung nguồn cung cấp cho nhu cầu thị trường nội địa.

Ngoài các quốc gia này, thanh long cũng được trồng ở các khu vực khác như Ấn Độ, Israel, Úc, Philippines và các đảo quốc ở Thái Bình Dương như Hawaii và Tahiti. Các khu vực này đều có điều kiện khí hậu và địa lý phù hợp để phát triển và sản xuất thanh long.

Nguồn: 2013 Pitahaya Production Seminar & Field day; Ramiro Lobo, Gary Bender, Gara Tanizaky; CA.

Thanh long Việt Nam

Quốc gia xuất khẩu thanh long lớn nhất thế giới, chiếm thị phần cao nhất ở châu Á, châu Âu và một số thời điểm tại Mỹ là Việt Nam.

Ở Việt Nam, lịch sử trồng và phát triển thanh long không có sự ghi chép rõ ràng từ thời xa xưa. Tuy nhiên, loại cây này đã được thử nghiệm và trồng thử nghiệm từ những năm đầu của thế kỷ 20, chủ yếu là ở miền Nam Việt Nam, nơi có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới thích hợp cho sự phát triển của cây thanh long.

Vào những năm 1970 và 1980, việc trồng thanh long chính thức trở nên phổ biến hơn ở Việt Nam, khi được nhà nước khuyến khích và hỗ trợ trong việc phát triển cây trồng mới có khả năng kinh tế cao và phù hợp với điều kiện địa lý, khí hậu của nước ta. Các tỉnh miền Tây Nam Bộ như Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long và Bình Thuận đã trở thành các trung tâm sản xuất thanh long lớn và xuất khẩu đi nhiều quốc gia trên thế giới.

Ngày nay, Việt Nam là một trong những nhà sản xuất hàng đầu thế giới về thanh long, với sản lượng và chất lượng sản phẩm được cải thiện và nâng cao từng năm. Cây thanh long đã trở thành một phần không thể thiếu trong ngành nông nghiệp và xuất khẩu của Việt Nam, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế và cải thiện đời sống của người dân nơi đây.

Nguồn: Đoàn Minh Vương, Võ Thị Thanh Lộc, Huỳnh Vũ Kiệt, Nguyễn Thanh Tiến; Phân tích chuỗi giá trị thanh long tại huyện Chợ Gạo tỉnh Tiền Giang.

Nguồn: Lương Ngọc Trung Lập, Viện Cây ăn quả miền Nam (SOFRI); Demand trend, market, price development and promotional requirements for dragon fruit.

Xuất khẩu thanh long Việt Nam

Thị phần xuất khẩu thanh long của Việt Nam đã có sự tăng trưởng đáng kể trong những năm gần đây. Đặc biệt là trong số các quốc gia sản xuất và xuất khẩu hàng đầu trên thế giới. Việt Nam hiện nay là một trong những nhà sản xuất lớn và cung cấp thanh long chất lượng cao cho các thị trường quốc tế.

Thanh long Việt Nam được xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu (như Pháp, Đức, Hà Lan), châu Á (như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc), cũng như các thị trường lân cận như Đài Loan, Hong Kong, Singapore và các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.

Sản lượng thanh long xuất khẩu của Việt Nam đã tăng mạnh trong những năm qua, điều này phản ánh sự phát triển của ngành nông nghiệp, sự đầu tư vào hạ tầng sản xuất và công nghệ, cũng như sự nâng cao chất lượng sản phẩm và quản lý nông nghiệp bền vững.

Thanh long Việt Nam được đánh giá cao về chất lượng, hương vị ngọt và hấp dẫn của quả. Điều này giúp Việt Nam duy trì và mở rộng thị phần trên các thị trường quốc tế, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về trái cây tươi và sạch.

Nguồn: Lương Ngọc Trung Lập, SOFRI; Demand trend, market, price development and promotional requirements for dragon fruit.

Nguồn: Lương Ngọc Trung Lập, SOFRI; Demand trend, market, price development and promotional requirements for dragon fruit.

Nguồn: Đoàn Minh Vương, Võ Thị Thanh Lộc, Huỳnh Vũ Kiệt, Nguyễn Thanh Tiến; Phân tích chuỗi giá trị thanh long tại huyện Chợ Gạo tỉnh Tiền Giang.

Nguồn: Đoàn Minh Vương, Võ Thị Thanh Lộc, Huỳnh Vũ Kiệt, Nguyễn Thanh Tiến; Phân tích chuỗi giá trị thanh long tại huyện Chợ Gạo tỉnh Tiền Giang.

Nguồn: Đoàn Minh Vương, Võ Thị Thanh Lộc, Huỳnh Vũ Kiệt, Nguyễn Thanh Tiến; Phân tích chuỗi giá trị thanh long tại huyện Chợ Gạo tỉnh Tiền Giang; Công ty T&C, 2012.

Nguồn: Đoàn Minh Vương, Võ Thị Thanh Lộc, Huỳnh Vũ Kiệt, Nguyễn Thanh Tiến; Phân tích chuỗi giá trị thanh long tại huyện Chợ Gạo tỉnh Tiền Giang.

NGUỒN CUNG CẤP THANH LONG

Nếu bạn chưa tìm được nguồn cung cấp thanh long uy tín và dồi dào ở đâu. Bạn có thể tham khảo và đến với hệ thống sản xuất trực tiếp của FRUIT95. Để lựa chọn cho mình sản phẩm đạt chuẩn chất lượng, an tâm về nguồn gốc với giá thành tốt nhất.